ثبت حسابداری اجاره چیست و چگونه انجام می شود؟ یکی از بخش های مهم در اجاره منازل مسکونی، انبارها یا غیره، حسابداری اجاره است که ثبت آن می تواند به اشکال مختلفی توسط اجاره دهنده یا اجاره گیرنده و براساس نوع مدل اجاره ها انجام شود. در ادامه این بخش به بررسی این موضوع می پردازیم و در انتها یک مثال برای آن ارائه خواهیم کرد.

اجاره و انواع آن چیست؟

فرقی نمی‌ کند قصد اجاره انبار را دارید یا یک ملک. در این بخش پولی به صورت پیش پرداخت یا ماهانه رد و بدل می شود که باید آن را در سیستم حسابداری خود ثبت کنید. اجاره به عنوان موافقتنامه ای است که اجاره گیرنده با پرداخت یک مبلغ مشخص، مالکیت (حق استفاده) آن دارایی را به طور موقت دارد.

به طور کلی اجاره ها در حسابداری اجاره به دو شکل سرمایه ای و نیز عملیاتی قابل تعریف هستند که به شرح زیر می باشند:

• در مدل سرمایه ای، خطرات و مزایا به طور کلی منتقل شده و دارایی استیجاری از دفاتر اجاره دهنده خارج و مبلغ دریافتی به ازای آن در ترازنامه ثبت می گردد.
• در مدل عملیاتی، با وجود عدم داشتن سود برای اجاره دهنده، دارایی در دفتر ثبت شده و درآمد اجاره به صورت دوره ای در آن درج می گردد. اجاره ها در این مدل به عنوان هزینه‌ی دوره شناسایی می شوند.

ثبت حسابداری اجاره چیست؟

حسابداری اجاره ها یکی از موضوعاتی است که باید بر طبق استاندارد حسابداری 21 با عنوان حسابداری اجاره ها با آن برخورد کرد. ثبت این نوع حسابداری می تواند توسط اجاره دهنده و اجاره کننده در حالت های مختلف انجام شود. به عنوان مثال می توان به حسابداری اجاره توسط اجاره دهنده از نوع اجاره سرمایه ای اشاره کرد که خود به 2 مدل “از نوع فروش” یا “از نوع تامین مالی” تقسیم می شود.

بسته به اینکه افراد در شرایط مختلف در چه وضعیتی هستند، ثبت حسابداری اجاره می تواند به اشکال مختلفی انجام شود. این کار برای ارائه اسناد جهت مالیات و مدیریت مالی و ثبت هزینه ها یا درآمد مهم است. با توجه به مدل های مختلف انجام آن، به همین خاطر می توان آن را جزو رویه ها و استانداردهای حسابداری نسبتا پیچیده درنظر گرفت. حسابداران می توانند از استاندارد حسابداری شماره 21 برای ثبت حسابداری اجاره و حسابرسی آن استفاده کنند.

مثال از ثبت حسابداری اجاره

اگر بخواهیم مثالی را در این بخش بیان کنیم و نحوه ثبت حسابداری اجاره را بیان کنیم، می توان گفت:

مثال: فرض کنید قصد انعقاد قرارداد اجاره داریم و سال مالی ما 1 فروردین 1401 باشد. این قرارداد در تاریخ 2 فروردین 1401 بین آقای x (مستاجر) و y (موجر) منعقد شده است. در این حالت با رد و بدل شدن پول یا رد و بدل شدن چک، قراردادها ثبت دارند. این قرارداد اجاره برای یکسال با مبلغ 120 میلیون باشد و طی 5 چک در همان تاریخ انعقاد توسط آقای x پیش پرداخت می گردد. بنابراین ثبت به صورت پیش پرداخت انجام می شود.

پیش پرداخت اجاره به صورت بدهکار و اسناد و پرداختنی به صورت بستانکار ثبت می شود. از آنجایی که طرف حساب پیش پرداخت ها باید معلوم باشد، آقای y به عنوان موجر در ثبت حسابداری گردش داده می شود. این کار با بستانکار (یکبار) و بدهکار کردن آقای y انجام می شود. با توجه به پرداخت 120 میلیون، ابتدا حساب پرداختنی آقای y افزایش می یابد. با ارائه 5 چک، این مبالغ از حساب پرداختنی او کم شده و اسناد پرداختنی افزایش می یابد که به رویه  زیر در می آید:

با پرداخت چک و افزایش حساب آقای y، حساب پرداختنی و بدهی آقای y کاهش می یابد. تاریخ ثبت و سند این چک ها زمانی است که چک ارائه می شود و در این مثال 2 فروردین 1401 خواهد بود. تاریخ پاس کردن چک ها متفاوت است.

شما کاربران می توانید موضوعات مرتبط در بخش مالی و تامین اجتماعی را از نوشته های مربی حسابداری پیگیری کنید.

همچنین در صورتی که نیاز به نیاز به خدمات مالیاتی دارید، دیگر پایگاه ما یعنی حسابگاه، در خدمت شماست.